Mannes Francken, de voetballende held Mannus Pinke van de jongens in De A.F.C.-ers, was ook een tijdlangaanvoerder van H.F.C. 1. Dat werd in die jaren op z'n Engels captain genoemd. Toen vaststond dat hij naar Nederlands-Indië zou vertrekken, kreeg hij op 19 december 1915 het erelidmaatschap van de club aangeboden. Een week later, op tweede kerstdag, speelde hij zijn laatste wedstrijd. H.F.C. won met 8-3 van U.D.1
J.B. Schuil was Francken 15 jaar later nog niet vergeten. Hij sloot in 1930 zijn reeks jeugdboeken af met Hoe de Katjangs op de kostschool van Buikie kwamen en ook daarin komt Mannes Francken als Pinke voor. Het boek is geschreven als een vervolg op Jan van Beek, De A.F.C.-ers en De Katjangs. Alle hoofdpersonen uit die boeken keren erin terug.
Eddy Loomans is inmiddels 14 jaar en speelt de sterren van de hemel in het derde van A.F.C. Kees Brummer is zijn vriend en grootste supporter. Op de eerste bladzijde van het verhaal staan ze met andere A.F.C.-ers voor de school en lezen het verslag van de interland tussen Nederland en België. Deze was door Nederland met 3-0 gewonnen. A.F.C.-keeper Vermeulen had het doel van Oranje schitterend verdedigd. Deze Vermeulen komt, samen met Pinke, een aantal keren in het boek voor. Het personage is gebaseerd op HFC-doelman Gejus van der Meulen (1903-1972).
 |
 |
Ageaus Yme (roepnaam Gejus) van der Meulen speelde in de jaren 1924-1934 in totaal 54 interlands, de meeste van alle HFC'ers in Oranje. Hij was in die jaren een van de meest populaire sportmensen van Nederland.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog koos Van der Meulen actief voor de kant van de Duitsers en het nationaalsocialisme van Hitler. Daarvoor werd hem na de oorlog een gevangenisstraf opgelegd.
Die ochtend komen er twee nieuwe jongens in de klas, Tom en Thijs Reedijk. Hun ouders wonen in Nederlands-Indië. De jongens woonden in Nederland in huis bij twee tantes van hen. Die dames zijn erg aardig, maar al een beetje oud en een van hen is erg ziek geweest. De dokter vond het niet goed dat ze voor de jongens bleef zorgen en daarom zijn ze nu in het kosthuis van de heer en mevrouw Van Drunen, bijgenaamd de Kachelpijpen, ondergebracht. Die mensen blijken bij alle jongens in de klas een heel slechte reputatie te hebben. En dat blijkt te kloppen. "Het was er zuur, vreselijk zuur! Niet alleen dat zij elke dag met honger van tafel opstonden, maar de Kachelpijp en zijn tanige vrouw waren wel het meest chagrijnige stel mensen dat men zich denken kon."
Tom Reedijk blijkt Eddy Loomans te kennen. Ze hebben in Den Haag tegen elkaar gevoetbald. Hij blijkt bij iedereen bekend te zijn als de Katjang van H.V.V.2, een van de meestbelovende jonge voetballers uit Den Haag. Katjang betekent zoiets als ondeugende Indische jongen. Omdat de positie van linksbuiten vrijkomt in het derde van A.F.C., gaan Tom en Eddy samen voorin op de linkervleugel spelen. Dat is tenminste de bedoeling. Maar Tom en Thijs krijgen straf van de Kachelpijp en daardoor mag Tom niet meedoen in de wedstrijd tegen Vitesse. De andere A.F.C.-ers gaan daarna bij de Kachelpijpen langs om te vragen of Tom toch mag meedoen. Er ontstaat een opstootje voor de deur als ook anderen zich ermee gaan bemoeien, maar dat helpt allemaal niet. De Kachelpijp sluit Tom op op z'n kamer.
Op het A.F.C.-veld is de stemming bedrukt. Zonder Tom zal het moeilijk worden tegen Vitesse. Maar opeens ziet Kees Brummer aan de overkant van het veld Tom verschijnen. Hij is uit huis ontsnapt door uit het raam te klimmen. De stemming slaat om. Spelers en supporters zijn er nu van overtuigd dat A.F.C. van Vitesse kan winnen. En dat doen ze ook, vooral dankzij de vootreffelijke linkervleugel. Het wordt maar liefst 12-1.
"Tom en Eddy hadden zich juist verkleed toen Pinke, de captain van het eerste, en Vermeulen, de keeper van A.F.C., binnentraden.
'Wel gefeliciteerd, lui!', riep Pinke.
Vermeulen schudde Van Zanten [de aanvoerder] de hand en zei: 'Dat hebben jullie 'm geleverd, hoor!'
Daarop liep hij op Tom en Eddy af en klopte hen op de schouders.
'Jullie speelt voortaan mee in het tweede!'"
Dat gaat echter niet zomaar. De Kachelpijp wil niet dat Tom en Thijs nog op A.F.C. komen, vooral niet nadat hun vrienden het slot van zijn voordeur met gips hebben dichtgesmeerd toen hij en zijn vrouw 's avonds op familiebezoek waren en de jongens opgesloten op hun kamer zaten. Langzamerhand wordt de situatie steeds erger en daarom besluiten Tom en Thijs te vluchten. Op een ochtend in alle vroegte knopen ze hun lakens aan elkaar vast en weten via het raam te ontsnappen. Ze mogen met een passerende vrachtwagen meerijden die hen naar Meerburg brengt, de stad waar hun tantes wonen.
Het weerzien is allerhartelijkst. Iedereen is blij om de katjangs te zien, behalve dan de mensen die wel eens last van hun ondeugendheden en drukte hadden gehad. De tantes vinden het goed dat Tom met het tweede van A.F.C. tegen H.B.S.3 gaat spelen en de dokter zal ze met de auto brengen. Dankzij Eddy en Tom wordt die wedstrijd met 3-2 gewonnen.
Daarmee is het verhaal nog niet ten einde. De jongens kunnen niet bij de tantes blijven en komen dankzij de dokter op de kostschool van Buikie terecht. Daar komen ze Jan van Beek tegen, de held uit het eerste jongensboek van J.B. Schuil. Ze vermaken zich er prima en Tom mag voor A.F.C. blijven spelen. Met Eddy gaat hij deel uitmaken van het eerste van A.F.C. en iedereen kent ze al snel als de "beroemde linkervleugel". Dan breekt de dag aan dat ze voor het eerst met het Nederlands elftal in de interland tegen België zullen meespelen. Iedereen is er, ook de vader van Eddy die altijd tegen het voetbal was. Eddy scoort in die wedstrijd de eerste goal, de Belgen maken zes minuten voor tijd nog gelijk en Tom zorgt vlak voor het einde voor de 2-1 winst.
"Naast elkander op het veld liepen Tom en Eddy. Hun ogen schitterden van vreugde en geluk.
'Zeg, Tom', zei Eddy. 'Dat is gelukt, hè?'
Tom klopte zijn vriend op de schouders en riep:
'Wij kunnen tevreden zijn, hè, Ed?'
Ja, werkelijk, zij konden tevreden zijn, want voor heel Nederland stond het na deze gedenkwaardige Nederland-België wedstrijd vast dat de vroegere linkervleugel van A.F.C. III voortaan de linkervleugel van het Nederlands elftal zou zijn.
Het was de glorie-dag in het voetballeven van Eddy Loomans en Tom Reedijk."
Henk Jansen
1. Koninklijke UD 1875. Utile Dulci betekent het nuttige met het aangename verenigen. De club is de oudste nog bestaande veldsportvereniging van Nederland. In de beginjaren werd er onder meer cricket gespeeld. Vanaf 1894 werd er ook gevoetbald. In 1975 kreeg de club het predikaat "Koninklijke".
2. H.V.V. maakt deel uit van Koninklijke H.C. & V.V., de Koninklijke Haagse Cricket & Voetbal Vereniging. De cricketclub H.C.C. werd in 1878 opgericht. In 1893 fuseerden H.C.C. en Olympia, een club waar niet alleen gecricket, maar ook gevoetbald werd. De cricketafdeling ging onder de naam HCC verder en de voetbalafdeling onder de naam HVV. In 1978 kreeg de club het predikaat "Koninklijke".
3. H.B.S. werd in 1893 opgericht door drie scholieren van de Hogere Burger School.
In 1898 werd de naam "Houdt Braef Stant" aangenomen. De officiële naam is nu HBS Craeyenhout. Door hun zwarte clubkleuren kregen de spelers de bijnaam "de kraaien" en ze voetballen, cricketen en hockeyen op "Houtrust".
Deel 1: Nou wij boys
Deel 2: De A.F.C.-ers
Deel 4: De Franckens
Deel 5: Piet Kraak
Deel 6. Frans de Munck
Deel 7. De mooiste overwinning
Deel 8. Jan van Beveren
|